افراد کمی هستند كه تا به حال تپش قلب را تجربه نکرده باشد. این احساس بیشتر هنگام استرس و اضطراب، قبل از امتحانها و ملاقاتهای مهم و هنگام بیخوابیهای شبانه ایجاد میشود و در خانمها هم شايعتر است. اما گاهی اوقات این ضربان سریع و کوبنده قلب مدت بیشتری باقی میماند و به اضطراب و نگرانیمان میافزاید. در ادامه با 118 مشاغل پزشکی همراه باشید
احساس تپش قلب
تپش قلب میتواند به صورتهای مختلف از جمله کوبیدن، لرزیدن ، تپیدن و … احساس شود. تپش قلب در افراد ممکن است با رخ دادن ضربانی غیر عادی اغلب در قفسه سینه،گردن یا گلو نیز همراه باشد.
بعضی ها میگویند که قلبشان هری میریزد یا بعضی میگویند که قلبشان چند دقیقه تاپتاپ میزند و دوباره به حالت عادی بر میگردد.
در برخی نیز تپش قلب به صورت دائم احساس میشود. احساس تپش قلب همیشه به معنی سرعت بالای ضربان قلب (تاکی کاردی) نیست بطوریکه در سرعت ضربان خیلی پایین (برادی کاردی) هم ممکن است احساس تپش قلب وجود داشته باشد. تپش قلب ممکن است بیانگر یک بیماری جدی باشد یا اهمیت چندانی نداشته باشد.
بالا رفتن تپش قلب به صورت طبیعی
فردی که احساس تپش قلب میکند، نمیتواند تشخیص دهد کدام اختلال ریتم قلبی خطرناک است یا اینکه دلیل آن چیست.
گرفتگی عروق قلب، بیماریهای دریچههای قلب، نارسايی قلبی، فشار خون بالا، کمخونی، بیماریهای ریوی (آسم و...)، دیابت، کمکاری یا پرکاری غده تیروئید، تغییرات هورمونی، تغییرات میزان مواد معدنی در خون از جمله پتاسیم، سدیم، کلسیم و منیزیم، مصرف موادی مانند کافئین، مواد مخدر(کوکائین، شیشه و...)، دخانیات، داروهايي مثل بتا بلوکرها، قرصهای رژیمی و ضدافسردگی و... میتوانند باعث تغییر نحوه ضربان قلب شوند،
به همین دلیل حتما یک متخصص باید دلیل اختلال ریتم را بررسی کند. با این حال در بسیاری از مواقع هیچگونه بیماری مسببی پیدا نمیشود و نیازی به درمان دائمی نیست.
قلبهای سالم نیز ممکن است دچار اختلال ریتم یا آریتمی شوند. ضربان بین 60 تا 100 طبیعی محسوب میشود. انسانهای سالم گاهی ضربان قلب آهستهتری دارند.
برای مثال ورزشکاران حرفهای در زمان استراحت و آرامش، ضربان قلبشان تا 40 ضربه در دقیقه پايین میآید. هنگام فعالیت بدنی، ورزش، بالا رفتن از پلهها، حمل خرید روزانه، فشار روحی، خوشحالی، غم، عصبانیت و هیجان ضربان قلب بالا میرود تا به بدن اکسیژن کافی برسد.
بارداری و تپش قلب
آریتمیهای قلبی حین بارداری کم نیستند. ضربان بارداران به طور طبیعی 20درصد افزایش پیدا میکند. اکثر آریتمیهای زمان بارداری بیخطر هستند اما حتما باید توسط متخصص بررسی شوند و در صورت نیاز درمان شوند تا خطری برای مادر و فرزند پیش نیاید. کودکان نیز ممکن است مبتلا به تپش قلب شوند. از هر 100 کودک 10 نفر دچار آریتمی قلبی هستند که البته بیشتر این آریتمیها بیخطر هستند و با گذشت زمان رفع میشوند. با این حال یک نفر از هر 100 کودک دچار بیماری مزمن آریتمی قلبی است که دلیل آن میتواند بیماریهای مادرزاد قلبی، ژنتیک و... باشد و باید درمان شود. شروع و قطع ناگهانی تپش قلب در کودکان مدرسهای و جوانان لزوما خطرناک نیست اما باید مورد بررسی قرار گیرد بهخصوص اگر همراه با سرگیجه، کمتوانی ناگهانی و حالت تهوع باشد. تمام آریتمیهای قلبی خطرناک نیستند و باعث جلوگیری از فعالیتهای ورزشی نمیشوند. اما مبتلایان به تپش قلب باید حتما در مورد ورزش، نوع و شدت آن با متخصص خود مشورت کنند.
دلایل تپش قلب
تپش قلب در اکثر موارد نشانه بیماری خاصی نمیباشد و جای نگرانی چندانی ندارد ولی گاهی ممکن است نشانه بیماری های خیلی مهم باشد.
برخی از علل تپش قلب
* برخی بیماری قلبی مثل ایسکمی قلبی، بیماری های دریچه ای مختلف از جمله افتادگی (پرولاپس) دریچه میترال، نارسایی قلبی و میوکاردیت ها، پریکاردیت و آریتمی های قلبی .
* علل روحی و روانی ونیز برانگیخنگی احساسی مانند ترس،استرس یا اضطراب،افسردگی و…
* ورزش و فعالیت جسمی
* موادی مانند کافئین،نیکوتین،کوکائین و برخی از قرصهای لاغری.
*بیماریهایی مانند پرکاری تیروئید، بیماری های ریوی و هیپوکسی ( کاهش میزان اکسیژن خون).
* برخی داروها مثل: داروهایی که برای درمان بیماری های تیروئید،آسم،فشارخون بالا یا بینظمی ضربان قلب مصرف میشوند.
* بیخوابی ، خستگی
* کم خونی
* تب
اضطراب
تپش قلب به تنهایی نشاندهنده هیچ گروه خاصی از اختلالات نیست و اغلب در واقع اختلال فیزیکی اولیه نبوده، بلکه مشکلی روانی است. گاهی بویژه در بیماران مبتلا به اضطراب ، بیماران از احساس تپش قلب شکایت دارند که اغلب در بررسیها اختلال ریتمی (مثل نوار قلب و هولتر ۲۴ ساعته) هیچ مشکلی مشخص نمیشود.
بیماری های قلبی
در پرولاپس دریچه میترال نیز که یکی از بیماریهای خوشخیم دریچه میترال قلب میباشد، تپش قلب به نسبت شایع میباشد و افرادی که این مسئله را دارند، باکمی فعالیت بدنی دچار درد و تپش قلب میشوند.
مصرف بعضی از مواد و داروها مثل کافئین ، کوکایین ، افدرین یا سایر داروهای تقویتکننده دستگاه سمپاتیک ، دکونژستانها ، داروهای کمکننده اشتها ، قهوه زیاد ، کولا و سایر محرکها با یا بدون کافئین ، آمفتامینها و سیگار باعث تپش قلب میشوند.
کم خوردن چای، قهوه و شکلات
اگر تشخیص تپش قلب قطعی شده باشد یعنی متخصص قلب و متخصص اعصاب و روان هر دو به این نتیجه رسیده باشند که شخص برای مثال اضطراب دارد و تپش قلبهایش به دلیل اضطراب است، میتواند با توصیه پزشک از دارو استفاده کند. اما نباید هر زمان که احساس تپش قلب کرد خودسرانه دارو مصرف کند. راهحل مناسب در اینجا بیشتر رفتار درمانی است یعنی میتوان با انجام برخی ورزشهای آرام بخش، پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و انجام تفریحات سالم، اضطراب وارد شده بر بدن را کاهش داد. درمان کمخونی و مشکلات تیروئیدی نیز در درمان تپش قلب بسیار کمککننده است. همچنین مصرف زیاد چای، قهوه و شکلات احتمال آریتمیهای خوشخیم را بالا میبرد. در مواقعی که تپش حالت اضطرابی و استرسی دارد و فعالیت بدنی فرد کم است اگر یک دفعه شروع به فعالیت کند در ابتدا ممکن است تپش قلب پیدا کنداما در كل ورزش میتواند بسیار مفید باشد. اما در تپش قلبهای بیمارگونه توصیه میشود تا زمانی که فرد بهبود کامل پیدا نکرده است اصلا ورزش نکند.